Volgens de Arbowet is een bedrijf verplicht zich deskundig te laten begeleiden bij het opstellen en uitvoeren van het arbo- en verzuimbeleid. De meeste bedrijven kiezen voor een contract met een arbodienst, de zogenaamde vangnetregeling. Men kan ook kiezen voor een maatwerkregeling, buiten een arbodienst om.
Bij een maatwerkregeling sluit het bedrijf geen contract met een arbodienst, maar bepaalt het zelf hoe en met wie - intern en extern -– met welke arbodeskundigen de preventie en begeleiding van ziekteverzuim wordt geregeld. De verplichte aansluiting, vervalt daarmeeom. Wel moet het bedrijf dan contractuele afspraken hebben met tenminste één gecertificeerde bedrijfsarts en moet het bedrijf zich aan de wettelijke richtlijnen voor preventie en verzuim blijven houden. Een bedrijf mag alleen een maatwerkregeling afsluiten als dat in de CAO is mogelijk gemaakt, of als daarover overeenstemming is bereikt met de OR of PvT. De maatwerkregeling geldt voor een periode van maximaal vijf jaar, tenzij in de CAO of met de ondernemingsraad (OR) of personeelsvertegenwoordiging (PVT) een kortere periode is afgesproken.
Bij zowel de maatwerk- als de vangnetregeling zijn dit de taken van de arbodienstverlener:
Het arbo en verzuimbeleid loopt het risico niet te voldoen aan de van toepassing zijnde wetten, waardoor er kans is op boetes en het verkeerd uitvoeren van de arbobeleid.
Vóór 1 juli 2018 moet elk contract met een arbodienstverlener voldoen aan de volgende zeven eisen die per 1 juli 2017 in de Arbowet en het Arbobesluit zijn opgenomen. Bij deze punten volstaat het niet dat ze alleen in het contract worden genoemd. Er zijn ook afspraken over de financiering nodig, zodat de arbodienstverlener ruimte heeft om de onderstaande activiteiten uit te voeren.
Arbospreekuur
Bij vragen over gezondheid in verband met het werk kan een medewerker een gesprek met de bedrijfsarts aanvragen. De werkgever moet de medewerkers over deze mogelijkheid informeren en mag geen onnodige drempels opwerpen als het gaat om plaats en tijdstip van het consult. Een werknemer kan zonder toestemming werkgever van het Arbospreekuur gebruik maken De werkgever wordt niet geïnformeerd over het consult, de aanleiding noch de uitkomsten van het consult op tot personen herleidbaar niveau;
Second opinion bij andere bedrijfsarts.
Als werknemer twijfelt over uitspraak bedrijfsarts bv over werkhervatting heeft hij recht op een second opinion van een tweede bedrijfsarts, tenzij er zwaarwegende bezwaren tegen zijn van de eerste bedrijfsarts. De tweede bedrijfsarts is niet verbonden aan het bedrijf van de eerste arts. In het contract met de arbodienstverlener is opgenomen wie als tweede bedrijfsarts optreedt. Alleen met toestemming van de werkgever krijgt werknemer vergoeding voor andere tweede bedrijfsarts.
Bedrijfsarts kan werkplek bezoeken.
De werkgever biedt een bedrijfsarts de mogelijkheid dat deze, bv naar aanleiding van een consult, een of meerdere werkplekken bezoekt. Doel is dat de bedrijfsarts gerichter kan adviseren. De bedrijfsarts kan het bezoek ook overdragen aan een andere arbodeskundige die hem/haar vervolgens adviseert.
Klachtenprocedure bedrijfsarts.
Arbodiensten beschikten al over zo’n klachtenregeling. Nu is dit ook voorgeschreven voor bedrijfsartsen in de maatwerkregeling
Bedrijfsarts adviseert over preventie.
In het contract dient de werkgever ruimte te bieden voor preventieve adviezen van de bedrijfsarts.
Bedrijfsarts meldt beroepsziekten.
Het was al jarenlang een wettelijke plicht dat bedrijfsartsen beroepsziekten melden bij het Nederlands Centrum voor Beroepsziekten. Nu is het ook vereist om dit in het contract met de arbodienstverlener vast te leggen en daar ruimte voor te bieden.
Overleg bedrijfsarts, preventiemedewerker, OR.
De bedrijfsarts heeft contact met de OR/PVT en de preventiemedewerker(s). Doel is uitwisseling en wederzijdse ondersteuning, met name gericht op preventie. In het contract wordt ruimte geboden voor dit overleg.
De OR en PVT hebben overeenstemmingsrecht bij het vaststellen van een maatwerkregeling. In de vangnetregeling hebben zij instemmingsrecht bij de keuze van een nieuwe arbodienst en bij het vaststellen van een nieuw of aangepast contract.
Bij het maken van een keuze voor een arbodienstverlener kan het bedrijf zich vooraf goed laten informeren:
Als er een keuze is gemaakt, maak dan duidelijk wat het bedrijf zelf kan en wat u verwacht van de arbo-deskundigen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan hulp bij het arbobeleid of verzuimbeleid, of extra aandacht voor re-integratie.